Hoe kun je omgaan met angst?

Iedereen heeft wel eens angstgevoelens. Angst, onzekerheid, boosheid, verdriet, het hoort bij het leven. Het wordt echter lastig als je regelmatig last hebt van angst of onzekerheid. In dat geval is het heel belangrijk je deze gevoelens niet wegduwt. Angst en onzekerheid verdwijnen dan niet. Deze gevoelens nemen juist af door ze toe te laten of te verdragen.

Het kunnen verdragen van angst wordt ook wel angsttolerantie genoemd: het vermogen om angst of spanning te verdragen in plaatst van angst te vermijden.

Angsttolerantie: dingen onder  ogen zien
Een goede manier om met angstige situaties om te gaan, is om de situatie te bekijken, te checken, onder de ogen te zien, aan te gaan. Angsttolerantie is het tolereren van het onzekere gevoel als je iets nieuws doet en onzeker bent over hoe je het aan moet pakken.

Als je het gevoel tolereert, dan zul je merken dat het gevoel na een tijdje afneemt. Je merkt dat de gevolgen minder erg zijn dan je dacht. Je merkt dat je toch vaardig genoeg blijkt om de situatie aan te kunnen.

Wanneer angst verdragen?
Wanneer is het verstandig om situaties te vermijden en wanneer om ze onder de ogen te zien? Wanneer bescherm je je tegen angst en wanneer tolereert je je angst?
In fysiek bedreigende situaties is dat vaak niet moeilijk te herkennen: als je denkt dat je tegenstander sterker is dan jij, dan kun je het beste vluchten; als je denkt dat jij zelf sterker bent, dan kun je soms beter vechten. Bij een aankondiging van een natuurramp kun je jezelf vaak het best beschermen door het gebied te verlaten. Je kunt beter zorgen dat je auto goed in orde is om een ongeluk te voorkomen.
Veel situaties zijn op een andere manier bedreigend. Het is geen fysieke dreiging maar een persoonlijke dreiging. Ze zijn bedreigend omdat je denkt dat je tekortschiet, dat je gaat falen of dat je iets verkeerds gaat doen. Ook kun je angstig zijn voor gebeurtenissen die mogelijk kunnen gebeuren zoals een ongeluk of een inbraak, die echter nog niet gebeurd zijn. In die gevallen is het echter niet nodig om de angst te vermijden. Het kan zelfs nadelig zijn.

Wat is er precies zo vervelend aan een verkeerde indruk maken of aan tekortschieten?
Het is gewoon een rotgevoel om tekort te schieten. Je krijgt er soms een kleur van, of hartkloppingen of je voelt je stom en raakt van slag. In zo'n situatie is de dreiging zelf vaak helemaal niet in beeld. Ook bij het bedenken dat je een erge ziekte kunt krijgen of dat je huis zou kunnen afbranden, is er geen echte dreiging.
Er is geen duidelijke dreiging, maar wel een duidelijk rotgevoel. Dit is precies wat sommige mensen proberen te vermijden, namelijk het gevoel zelf. Mensen vermijden niet meer een echte angstige situatie, maar ze vermijden het angstige gevoel.

Het is belangrijk om te beoordelen waarom het gaat in de situatie, om een dreigend gevoel met daaraan gekoppeld een echte dreiging (zoals fysiek gevaar, ziekte, een ongeluk, een natuurramp, een ander die je kwaad doet of verstoot) of alleen om een dreigend gevoel zonder echte dreiging (zoals tekortschieten, niet aardig gevonden worden, de mogelijkheid dat je een erge ziekt krijgt of dat je huis afbrandt). Vluchten en je beschermen is prima als het gaat om daadwerkelijke dreiging waar je niets aan kan doen. Onder de ogen zien en de situatie aangaan is beter als er geen werkelijke dreiging is of als er een dreiging is waar je wel iets aan kunt doen.

Samengevat zou je angst (nog) beter kunnen verdragen door:

- Je gevoel van angst te accepteren, het gaat over als je het verdraagt
- Jezelf te overtuigen dat je er tegen kunt als je toch iets overkomt waar je bang voor was
- Te beseffen dat de meeste dingen waar je bang voor bent nooit zullen gebeuren
- Te merken dat vermijden van angst goed werkt op korte termijn, maar dat het je belemmert op de langere termijn
- Irreële gedachten te herkennen die je onnodig angstig maken
- te stoppen met het oplossen van je angst door er eindeloos over te denken.

Deze en andere methoden om met angst om te gaan, worden uitgebreid besproken in het e-boek Denk je sterk, een Cursus bij de Zelfbeeldtest.

Mensen kunnen alleen dingen opnemen waar ze aan toe zijn. Wil je beter kunnen omgaan met angst en onzekerheid? Wil je minder piekeren? Een coach of psycholoog kan je helpen om de juiste dingen aan te reiken om je angstgevoelens (nog beter) te verdragen.

Geraadpleegde literatuur:
IJzermans, T. en Dirkx, C. (1997). Beren op de weg, spinsels in je hoofd. Zaltbommel:
 Uitgeverij Thema
Hermans, H. (2000). Je piekert je suf. Amsterdam: Boom

Succes en vriendelijke groet,

Karina de Groot 

Copyright Psy-Image. Deze informatie kunt u vrij kopiëren of delen met anderen (graag zelfs) mits de naam van de auteur en de copyrightinformatie intact blijven.