Mam, wat is stresshantering?

Info over zelfbeeld en de eigenschappen van de zelfbeeldtest, Karina de Groot

Zelfbeeld en stresshantering
- Voorbeeld stresshantering
- Te veel spanning?
- Tips
- Verder lezen
- Enkele weetjes over stresshantering

Wat heb je allemaal nodig om makkelijker te functioneren, of meer vertrouwen te ervaren in je leven? Een eigenschap die daarvoor erg van pas komt, is stresshantering. Als je goed met stressvolle situaties om kunt gaan, maakt dat je dagelijks leven makkelijker. Hier geef ik een grappig voorbeeld van stresshantering uit het dagelijks leven.

Mam, wat is stresshantering?

Mijn zoon van acht vroeg dat laatst en ik wilde het hem op een eenvoudige manier uitleggen. Mijn zoon kent eigenlijk nog weinig stress, gelukkig. Hoe zou ik het dan kunnen uitleggen?
Ik dacht na welk soort stress hij zou kunnen hebben. Op school gebeuren er natuurlijk wel eens dingen die niet leuk zijn. Dat kan stress opleveren.
Welke dingen vond je vandaag niet leuk op school?
Ik vond het stom dat Timo niet met me wilde spelen. Hij wil bijna nooit met me spelen. Dat snap ik niet.
En hoe voelde dat? O, gewoon stom, maar dan wil ik ook niet meer met hem spelen.
Is dat een stressmoment? Nee, ik denk het niet. Het is niet leuk, maar als je er snel overheen kan stappen levert het weinig spanning op.
En verder, wat was er nog meer vervelend?
Ja, mijn tekening mislukte steeds. En daarna ik kreeg op mijn kop van de juffrouw, omdat ik te veel papier heb gebruikt. De rest van de ochtend voelde ik me heel rot. Ik kan er niet tegen als ik van de juf op mijn kop krijg.
Oké, dat klinkt wel een beetje als stress. Je lang rot door iets voelen.
Ik legde hem uit dat stress een gevoel van spanning is, dat langer duurt dan normaal.

En wat is dan stresshantering, mam?
Stresshantering is dan dat je zo met de stress kan omgaan dat de spanning minder lang blijft hangen.
Bij Timo kon je vervelende gevoel weer snel loslaten.
Hoe zou je dat nu bij de juf kunnen doen, zodat je je niet de hele ochtend rot voelt?
Nou dat weet ik niet hoor, ik kan er gewoon niet tegen.
Waar kan je dan niet zo goed tegen? Nou dat ze boos op me wordt, dan voel ik me heel vervelend.
Stel dat je wist dat ze boos op je zou worden. Zou je dan ook zoveel papier gebruikt hebben?
Nee, natuurlijk niet.
Dus je deed iets. En op dat moment had je niet in de gaten dat het niet goed was?
Ja, en dan vind ik het stom als ik op mijn kop krijg. Ik deed het toch niet expres.
Wat kan je dan doen? Als je er achter komt dat je iets deed wat niet zo goed was?
Ja, ik kan sorry zeggen tegen de juf, maar dat heb ik ook gedaan. En toch bleef ik me rot voelen.
Ik kan er gewoon niet tegen dat ze boos wordt.
Dus de juf mag gewoon niet boos worden, omdat jij er niet tegen kan? Is dat de oplossing?
Ja, dat zou fijn zijn. Dat de juf nooit meer boos op me wordt.
En denk je dat de juf dat zal doen?
Eh, nee, ze zal toch wel af en toe boos worden.
Wat zou je dan kunnen doen om je wat sneller beter te voelen?
Misschien leren er beter tegen te kunnen. Leren dat de juf best boos mag worden, als ik iets per ongeluk niet goed doe.
Ja. Dat is dan stresshantering. Je minder uit het veld laten slaan door hoe anderen reageren.
Bij Timo trok je je het weinig aan dat hij niet wilde spelen.
Bij de juf trok je je het wel er gaan. Als je sorry zegt en begrijpt dat de juf even een beetje boos is, hoef je je niet de hele ochtend rot te voelen. Je laat de spanning sneller weer los.

Dus stresshantering is eigenlijk ergens tegen kunnen omdat je de reactie van de ander kunt accepteren?
Ja, dat vind ik wel een mooie omschrijving.

Te veel spanning?

Dit is natuurlijk een eenvoudige uitleg. Het ligt vaak iets ingewikkelder. Het heeft ook te maken met het langdurig opbouwen van spanning. Als je te weinig rust neemt, te weinig ontspant, te veel taken of verantwoordelijkheden hebt, bouw je langzaam maar zeker meer spanning op. Je kunt dan steeds moeilijker omgaan met situaties. Gebeurtenissen waar je normaal goed mee om kan gaan, worden dan ook stressvol: je kunt steeds minder hebben.

Als je merkt dat je steeds minder kunt hebben, is er vaak iets anders aan de hand. Opmerkingen of dingen waar je vroeger je schouders bij ophaalde, komen dan veel harder binnen. Het kan een aanwijzing zijn voor overbelasting of overspanning. In dat geval is het goed om eens bij jezelf stil te staan. Tijd te nemen voor rust en ontspanning, en indien nodig hulp te zoeken.

Het is de moeite waard om tijd en energie te steken in het ontwikkelen in het vergroten van je stresshantering. In het e-boek Denk je sterk, een Cursus bij de Zelfbeeldtest kun je meer lezen over wat stress is en hoe je met stress kunt omgaan. In het e-boek wordt ook uitgelegd hoe je grip kunt krijgen op je gedachten. Als je meer grip hebt op je gedachten, kun je vaak makkelijker met stressvolle situaties omgaan.

Of je kunt een persoonlijk rapport (€39,-) (Voorbeeld)aanvragen via het contactformulier Vermeld bij de aanvraag dan je naam en de datum wanneer je de zelfbeeldtest hebt ingevuld (of vul de test even opnieuw in)

 Tips 
- Leer om omstandigheden die je kunt veranderen aan te pakken, en omstandigheden die je niet kunt veranderen, los te laten.
- Op Psy-Image staat nog een stukje over stresshantering en over het voorkomen van overbelasting.

Verder lezen
Hermans, H. (2001). Ik ben zo moe. Aanpakken van vermoeidheidsklachten. Amsterdam: Boom.
Schouten, J. (2001). Mij krijgen ze niet gek. Over stress en overspannenheid. Amsterdam: Boom.

Tot slot enkele weetjes over stresshantering gebaseerd op 1200 mensen die de test invulden

Mensen van 15 tot 20 en 30 tot 40 jaar scoren ongeveer even hoog op stresshantering. De groep tussen 20 en 30 jaar heeft de laagste score op stresshantering. Tussen je 20^ste en 30^ste krijg je steeds meer verantwoordelijkheden en taken. Dat kan de nodige stress met zich meebrengen.

-Mensen boven de 50 scoren duidelijk hoger op stresshantering dan jongere mensen. Ervaring helpt ongetwijfeld om met stress om te gaan. En je hoeft je ook niet meer zo vaak te bewijzen.

- Mannen hebben een duidelijk hogere score op stresshantering dan vrouwen. Mogelijk denken mannen iets makkelijker over het dragen van verantwoordelijkheden dan vrouwen. Mijn ervaring is dat mannen zich ook vaak iets minder aantrekken van wat anderen vinden dan vrouwen. Veel nadenken over wat anderen van je vinden, kan helaas een bron van stress zijn. Met name veel piekeren en nadenken kunnen zorgen voor chronische stress.

Wat betreft opleiding scoren mensen met een hogere opleiding iets beter op stresshantering dan mensen met een lagere opleiding. Je kunt je voorstellen dat je met een hogere opleiding meer mogelijkheden hebt om een leven te leiden dat goed bij je past.

Succes, Karina de Groot, Psy-Image