Interpersoonlijke psychotherapie bij depressie

Mw. dr. Karina de Groot, gz-psycholoog

Interpersoonlijk psychotherapie (IPT) komt steeds meer in de belangstelling te staan. Naast Cognitieve Therapie (CGT) blijkt het een bewezen effectieve therapie bij onder andere depressie. Interpersoonlijke psychotherapie gaat er vanuit dat veel psychische klachten zoals depressie samenhangen met veranderingen in sociale relaties.

Doel van de therapie is een verbetering van relaties met personen binnen en buiten je netwerk en daarmee het verminderen van de depressie of andere klachten.

Het is een overzichtelijke vorm van psychotherapie van 10 tot maximaal 16 gesprekken. Het aantal gesprekken wordt van te voren samen vastgesteld zodat je als cliënt precies weet waar je aan begint. Iemand is daarna meestal goed in staat om op eigen kracht weer verder te gaan.

De therapie bestaat uit drie fases.
- 1^e fase: de diagnose en focus van therapie, ca. 3 gesprekken
- 2^e fase: uitwerking en doorwerking van het focus, ca. 7 gesprekken
- 3^e fase: afscheid en afsluiting, ca. 2 gesprekken

In de 1e fase wordt er uitleg gegeven over de oorzaken van klachten en depressie. Daarbij wordt benadrukt dat een depressie vaak een duidelijke oorzaak heeft die te maken heeft met veranderde omstandigheden. Er is bijna altijd sprake van een of meer interpersoonlijke gebeurtenissen op het moment dat de klachten voor het eerst ontstonden.
In de eerste fase wordt precies uitgezocht wat er is gebeurd en er wordt een interpersoonlijke anamnese afgenomen waarmee het sociale netwerk in kaart wordt gebracht.

Vervolgens wordt een specifiek aandachtsgebied of focus gekozen als afbakening van de behandeling.
Er zijn binnen de Interpersoonlijke psychotherapie vier verschillende aandachtsgebieden:
Rouw, rolverandering, interpersoonlijk conflict en interpersoonlijk tekort. De keuze van de focus hangt af van de aanleiding van de klachten, met name de eerste gebeurtenissen, die de stemming en klachten hebben beïnvloed.

In de 2e fase wordt het focus bewerkt aan de hand van de relaties met belangrijke anderen. Het focus kan worden doorgewerkt met behulp van allerlei technieken afhankelijk van het focus.
Voorbeelden: verhelderen, betekenis geven met mensen die om je heen staan, omgaan met afstand en nabijheid, emoties adequaat leren uiten, communicatietechnieken, gebruik van therapeutische relatie, creëren van realistische verwachtingen met behulp van cognitieve technieken, rouw bevorderen om wat er niet is, gebeurtenissen bespreken, verlies van rol bespreken, loslaten van oude rol, vinden van zinvolle invulling, nieuwe vaardigheden faciliteren, ontwikkelen van nieuwe relaties en sociale steun, etc.

Er wordt steeds opnieuw nagegaan of de klachten verminderen naar aanleiding van de interventies.

De 3e fase betreft het afsluiten van de behandeling. Daar worden zaken besproken als de moeite met het afsluiten vanwege het vastgesteld aantal sessies, het vermogen om op eigen kracht door te gaan en het inschatten van het vervolg.

Geraadpleegde Literatuur
Leerboek interpersoonlijke psychotherapie(2011). M. Blom, F. Peeters en K. Jonker

Heb je belangstelling voor deze korte vorm van psychotherapie? Via een intake kunnen we er samen achterkomen of dit bij je past of dat er eventueel van een andere behandeling nodig is. Contact