Opkomen voor jezelf: Nee zeggen, eerlijk zijn naar jezelf en anderen

Karina de Groot - Info over zelfbeeld en opkomen voor jezelf: 
- Opkomen voor jezelf: nee zeggen, hoe doe je dat
- Antwoorden met een eerlijk nee
- Zelfbeeld en nee zeggen
- Tips en  weetjes over opkomen voor jezelf

Nee zeggen, hoe doe je dat?

Een van de dingen die je nodig hebt om iets anders aan te pakken is de vaardigheid om nee te zeggen. Nee tegen teveel taken, nee tegen je partner, nee tegen een gebakje, nee tegen je computer (om tijd te maken voor je huiswerk of vervelende klusjes), nee tegen sociale druk van anderen.

Nee zeggen, eerlijk zijn naar jezelf en anderen
Op een goede manier nee zeggen is soms niet makkelijk. Veel mensen vinden het niet fijn om anderen te kwetsen of teleur te stellen. Het is op de korte termijn vaak makkelijker om toe te stemmen, en dan later wel te zien of je er aan kan voldoen. Daarnaast is het vaak ook niet echt fijn als je iets vraagt en de ander nee zegt. Mensen die het moeilijk vinden om 'een nee te krijgen', vinden het vaak ook moeilijk om zelf 'een nee te geven'.

Toch is het belangrijk om wel duidelijk nee te kunnen zeggen. Het komt de relatie ten goede als je kunt aangeven wat je niet graag wilt. In veel gevallen kan een contact pas prettig en echt zijn als ongemakkelijke gevoelens worden geuit en uitgepraat. Om goede contacten op te bouwen is het van belang te kunnen uitspreken naar de ander dat je iets liever niet wilt doen.

Eerlijk zijn in je grenzen is niet alleen voor jezelf belangrijk, maar ook voor de ander.
Als je ja zegt, terwijl je eigenlijk niet graag wilt, komt dit vaak op een andere manier terug. Je gaat de ander minder aardig vinden, je krijgt misschien de neiging de ander te vermijden of excuses te verzinnen. Dit is voor een ander nogal onduidelijk en het contact wordt vaak minder goed.

Heldere communicatie betekent reageren met 'ja' of 'nee', waar je in gelooft op dat moment, wat jij voor jou het beste vindt, ook als het een teleurstelling voor de ander kan betekenen. Het is onmogelijk om je grenzen te bewaken zonder ooit iemand te kwetsen.

Antwoorden met een eerlijk Nee
Als je nee zegt, scheelt het vaak als je begrip toont voor de vraag van de ander.
Hieronder staan voorbeelden hoe je eerlijk 'nee' kunt zeggen, waarbij je tegelijkertijd respect hebt voor de ander. Zoek woorden die voor jou het meest natuurlijk en eerlijk zijn en koppel die aan 'nee'.

Ik begrijp je vraag, en nee ik kan helaas niet.
Dank je dat je dat vraagt, en nee.
Ik begrijp het, en nee. Heb je een ander voorstel?
Ik zou graag aan je verzoek willen vol doen. En nee, het lukt me niet.
Ik waardeer wat je zegt, en nee.
Ik hoor je; je kunt gelijk hebben, en nee.
Je hebt gelijk, en nee.
Ik hoor je, ik geef om je, en nee.
Ik kan zien dat het voor jou werkt, en nee het is niet iets voor mij.
Ik wil er even over nadenken, en nee op dit moment niet.
Ik ben nogal bang om nee te zeggen, steun me hier alsjeblieft in, en nee.
Ik ben nu in de war en totdat ik het helder heb, nee.
Ik weet het nu niet, nee. Vraag het mij op een later tijdstip nog eens.
Dankjewel, en nee, bedankt.

Zelfbeeld en nee zeggen

Een reëel zelfbeeld betekent dat je weet wat je zelf wel en niet goed aankunt. Met een reëel zelfbeeld kun je dan ook makkelijk nee zeggen tegen dingen die niet goed voor je zijn zonder je schuldig te voelen.

Als je je schuldig voelt als je nee zegt dan is er vaak iets aan de hand. Dit kan betekenen dat je erg graag aardig gevonden wilt worden. Dit is een gewone sociale eigenschap. Als het echter ten koste gaat van jezelf, dan klopt er iets niet. Een negatief zelfbeeld, te lage zelfwaardering, of onzekerheid (lage angsttolerantie) kunnen dan een rol spelen. De zelfbeeldtest laat zien hoe je er op dit moment voor staat wat betreft zelfwaardering, angsttolerantie en opkomen voor jezelf.

Meer weten?
Wil je meer weten over je zelfbeeld, opkomen voor jezelf of de andere eigenschappen? Of over reële en irreële gedachten en hoe je je eigen gedrag kan beïnvloeden? In het e-boek 'Denk je sterk, een Cursus bij de Zelfbeeldtest' leer je verschillende manieren hoe je dit stap voor stap kan doen. Het kan een begin zijn van een boeiender leven.  

Tips
- Let er de volgende keer eens op als je een nee krijgt van iemand anders. Hoe deed die persoon dat? Voelde je je gehoord ondanks dat er toch nee werd gezegd, of juist niet? Hoe zou je dat zelf hebben aangepakt?
- Als je een nee makkelijk accepteert, durf je vaak veel makkelijker dingen voor jezelf te vragen. Krijg je wel eens een duidelijk nee? Of vermijdt je het om dingen direct te vragen om geen nee te hoeven horen?
- Lees verder op de site: Opkomen voor jezelf: tips en assertieve grondrechten

Enkele weetjes over opkomen voor jezelf
gebaseerd op 1200 mensen die de zelfbeeldtest invulden:
-  Mensen onder de 20 jaar en boven de 50 scoren gemiddeld het hoogst op opkomen voor zichzelf.
Tussen de 20 en de 40 is er weinig verschil in het opkomen voor zichzelf. Het lijkt erop dat jongeren van tegenwoordig beter hebben geleerd om voor zichzelf op te komen dan de oudere generaties. Boven de 50 jaar speelt levenservaring waarschijnlijk weer een rol.
- Mannen hebben gemiddeld een iets hogere score op opkomen voor zichzelf dan vrouwen. Mogelijk vinden vrouwen het toch moeilijker dan mannen om een ander teleur te stellen, of zijn banger om een ander te kwetsen.
- Wat betreft opleiding scoren mensen met vmbo of vwo het hoogst op opkomen voor jezelf. Mensen met mavo, mbo, havo of hbo scoren iets lager dan mensen met vmbo of vwo. Het idee dat Vmbo'ers vaak goed zijn in het opkomen voor zichzelf klopt aardig.

Geraadpleegde literatuur / verder lezen
Dijk. C. van (1997). Assertief op het werk. Zaltbommel: Thema
Oomkes, F. en Garner, A. (1997) Praten met plezier. Amsterdam: Boom
Smith, M.J. (1975). Als ik nee zeg, voel ik mij schuldig. Amsterdam: Ambo. (Een klassieker)

Hulp nodig? Kijk verder coaching of psychologische hulp. Ik help je graag.

Reageren: Contact

Succes en vriendelijke groet,

Karina de Groot

Copyright Psy-Image. Deze informatie kunt u vrij kopiëren of delen met anderen mits de naam van de auteur, de naam van de website vermeld worden.